همین که رباتها پا به صنایع مختلف گذاشتند، تغییرات چشمگیری در حوزههای مختلف صنعتی به وجود آمد. سوالی که معمولا ذهن افراد را درگیر میکند این است که؛ رباتها چگونه تشخیص میدهند چه کاری را در چه محدودهای انجام دهند؟ به زبان سادهتر، رباتها چگونه کار میکنند؟ برای جواب دادن به این سوال باید گذری به حوزه برنامه نویسی ربات صنعتی بزنیم. شنیدن نام برنامهنویسی، ممکن است برنامهنویسی سایت را برای شما یادآوری کند. اما خوب است بدانید که زبان برنامه نویسی ربات های صنعتی با زبانهای برنامهنویسی سایت، متفاوت هستند.
در مطالب امروز قرار است برنامه نویسی ربات صنعتی را به طور کامل بررسی کنیم. خواندن آن، 10دقیقه بیشتر زمان شما را نمیگیرد ولی دریچه تازهای از علم رباتهای صنعتی را به روی شما باز میکند.
زبانهای مختلف برنامه نویسی ربات صنعتی
یکی از تفاوتهای زبان برنامه نویسی ربات های صنعتی با زبان برنامهنویسی سایت این است که در دنیای رباتهای صنعتی، زبان برنامهنویسی مشترک وجود ندارد. یعنی برخلاف سایت که میتوان زبان پایتون، جاوا و… را به طور مشترک بر روی انواع مختلف وبسایت اجرا کرد، این امکان در رباتها وجود ندارد.
The C/C++ language is one of the most widely used programming languages in robotics. The Arduino microcontroller uses a programming language based on C and is a great way to learn the basics of this important language whilst doing hands-on robotics.
زبان C/C++ یکی از پرکاربردترین زبان های برنامه نویسی در رباتیک است. میکروکنترلر آردوینو از یک زبان برنامه نویسی مبتنی بر C استفاده می کند و راهی عالی برای یادگیری اصول اولیه این زبان مهم در حین انجام روباتیک عملی است.
منبع:
هرگونه رفتار ربات در خط تولید، از طریق برنامهنویسی آنها انجام میشود. برای پاسخ به این سوال که رباتها چگونه کار میکنند، باید زبان برنامهنویسی آنها بررسی شود. هر کمپانی سازنده ربات صنعتی، زبان برنامهنویسی خاصی در نظر گرفته و بر روی کنترلر ربات صنعتی نصب میکند.
در ادامه چند نمونه از معروفترین زبانهای برنامه نویسی رباتهای صنعتی را بررسی میکنیم.
1- زبان برنامهنویسی ربات ABB
رباتهای ABB از کمپانی سوئدی هستند. این کمپانی، زبان برنامهنویسی RAPID که بسیار قدرتمند است را در سال1994 به همراه کنترلرS4 وارد بازار کرد. از مزایای این زبان برنامهنویسی، میتوان به انواع روتین و توابع آماده اشاره کرد که برنامهنویسی ربات را تا حد زیادی آسان میکند.
2- زبان برنامهنویسی ربات فانوک
KAREL را میتوان زبان برنامهنویسی رباتهای فانوک در نظر گرفت. این زبان برنامه نویسی ربات صنعتی، توسط ریچارد پاتیس در دانشگاه استنفورد طراحی شد. هدف از طراحی این زبان برنامهنویسی، آموزش چارچوب برنامهنویسی به دانشجویان مبتدی در سال 1981 بود.
KAREL یک زبان برنامهنویسی بسیار قدرتمند در حوزه رباتیک محسوب میشود و شباهت زیادی به زبان پاسکال دارد.
3- زبان برنامهنویسی ربات کوکا
شاید بتوان یکی از قدرتمندترین زبانهای برنامه نویسی ربات های صنعتی را، متعلق به کمپانی کوکا دانست. این کمپانی آلمانی، از زبان KRL استفاده میکند که شباهت زیادی به زبان پاسکال دارد. KUKA.OfficeLite، نرمافزار بسیار پرکاربرد کمپانی کوکا محسوب میشود.
کاربران با استفاده از این نرمافزار میتوانند کدهای نوشته شده را عیبیابی و تست کنند.
4- زبان برنامهنویسی ربات یاسکاوا
زبان برنامهنویسی INFORM، توسط کمپانی ژاپنی یاسکاوا عرضه شد. از جمله مزایای این زبان برنامهنویسی برای کنترل رباتهای یاسکاوا، میتوان به تعریف انواع متغیرها، وجود توابع شرطی آماده و… اشاره کرد.
برنامهنویسی ربات با چه روشهایی انجام میشود؟
برای تنظیم برنامهنویسی ربات، چند حالت رایج وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
1- تنظیم فیزیکی
برای تنظیم برنامهریزی و برنامهنویسی در این حالت، اپراتور تعدادی سوئیچ و توقفهای سخت را تنظیم میکند. این تنظیم سبب کنترل حرکات ربات میشود. این حالت به همراه دستگاههای دیگری مانند کنترلهای منطقی که قابل برنامهریزی هستند، استفاده میشود.
2- تنظیم به حالت آموزش
در این روش، از آویز آموزشی برای هدایت ربات از طریق یکسری نقاط، و ذخیره آن در حافظه استفاده میشود. آویز آموزشی مستقیم به ربات وصل میشود و رابط آن، ربات را به موقعیتهای مورد نظر منتقل میکند و هر حرکت آن ضبط میشود.
میتوان گفت که اکثر رباتهای صنعتی که در بازار مدرن هستند، آویز آموزشی را دارند. مزیت وجود آویز آموزشی این است که افراد غیرمهندس نیز میتوانند ربات را راهنمایی کرده و برای انجام عملکردها، به دلخواه برنامهریزی کنند.
3- تنظیم به روش Lead through
میتوان گفت که این روش برنامهنویسی، تا 10سال پیش بسیار محبوب بود. در برنامهنویسی به روش پیشرو، ربات به صورت فیزیکی به وسیله اپراتور حرکت میکند. یک دلیل منطقی برای منسوخ شدن این روش این است که امروزه، رباتهای بزرگی در صنعت رایج شدند که حرکت دادن آنها بهوسیله اپراتور، تقریبا غیرممکن است.
علاوه بر این، حرکت دادن ربات توسط اپراتور احتمال بروز خطا یا بیدقتی در طول برنامهنویسی را افزایش میدهد.
4- تنظیم در حالت عبور مداوم
برای تنظیم حالت برنامه نویسی ربات های صنعتی در این روش، تمام مفصلهای ربات بهطور همزمان حرکت میکنند. این در حالی است که حرکت آن مداوم به وسیله کنترلر ثبت و نمونهبرداری میشود. هنگام پخش، حرکتی که بهطور دقیقی ضبط شده، اجرا میگردد.
این حرکتها میتوانند توسط اپراتور در فضای کاری آموزش داده شوند. همچنین آموزش این حرکت میتواند بهوسیله یک مدل، با پوشیدن بازوی ربات نیز آموزش داده شود. برای مثال رباتهای نقاشی، توسط نقاشهای ماهر با این روش برنامهنویسی میشوند.
5- تنظیم در حالت برنامهنویسی آفلاین
برنامهنویسی آفلاین را با نام شبیهسازی ربات نیز میشناسند. این حالت تنظیم برنامه نویسی ربات های صنعتی، بیشتر اوقات در تحقیقات رباتیک بهکار میرود. این تحقیقات برای اطمینان از درستی عملکرد الگوریتمهای پیشرفته، قبل از آزمایش آن روی ربات واقعی کاربرد دارد.
همانطور که از نام آن مشخص است، برنامه در این روش به صورت آفلاین توسعه پیدا میکند. به همین دلیل ربات فقط هنگامی که برنامه جدید دانلود و آزمایش میشود، توقف میکند.
این روش توسط بسیاری از تکنسینهای ربات صنعتی، مورد استفاده قرار میگیرد. چون این روش باعث کمترین اختلال در خط تولید میشود. با اینکه این روش بسیار محبوب است، تعداد کمی از شرکتها از آن استفاده میکنند.، چون هنوز در مرحله اولیه پیشرفت است.
روشهایی که در بالا به آن اشاره شد، رایجترین روشهایی هستند که تنظیم برنامه نویسی ربات های صنعتی به وسیله این روشها انجام میشود.
جمعبندی و نکات پایانی مربوط به برنامه نویسی ربات صنعتی
همانطور که در مطالب بالا اشاره شد، برنامه نویسی ربات صنعتی، کاملا منحصربهفرد است. یعنی هر کمپانی با ارائه محصول خود، برنامهنویسی مخصوصی نیز ارائه میدهد. تفاوت زبانهای برنامه نویسی ربات های صنعتی با زبان برنامهنویسی سایت نیز همین است.
در برنامهنویسی سایت میتوان از یک زبان مشترک برای چندین سایت استفاده کرد ولی برنامه نویسی ربات های صنعتی اینطور نیستند. هر ربات، زبان برنامهنویسی مخصوص به خود را دارد.
برنامه نویسی ربات های صنعتی، سبب بهبود عملکرد آنها میشود. یعنی میزان احتمال خطا را تا حد زیادی کاهش میدهد.
حالا که از اهمیت این موضوع باخبر شدید، ممکن است قصد داشته باشید یک ربات با برنامهنویسی منحصربهفرد به خط تولید خود اضافه کنید و یا برنامهنویسی ربات خود را تنظیم کنید. راهکار چیست؟ ارتباط با کارشناسان کاربلد مجموعه ما میتواند شما را در مسیر درست یاری کند.
سوالات متداول
1- آیا میتوان رباتهای صنعتی را برای کارهای مختلف دوباره برنامهنویسی کرد؟
بله؛ رباتهای صنعتی بسیار انعطافپذیرند و میتوان آنها را برای کارهای مختلف مجددا برنامهنویسی کرد.
2- هوش مصنوعی در برنامهنویسی ربتهای صنعتی چه نقشی دارد؟
هوش مصنوعی را میتوان به شکل کارآمدی با برنامهنویسی رباتهای صنعتی ادغام کرد و قابلیتهایی مثل تشخیص دید، یادگیری تطبیقی و تصمیمگیری را بهبود بخشید.
3- آیا یادگیری برنامهنویسی ربات صنعتی کار دشواریست؟
یادگیری برنامهنویسی رباتهای صنعتی تا حد زیادی به سابقه شما در برنامهنویسی و رباتیک بستگی دارد و این کار میتواند برای افراد مبتدی کمی چالش برانگیز باشد.
بدون دیدگاه