ربات‌ها با ورود به صنایع، قادر به انجام فرآیندهایی هستند که توسط انسان قابل حل نیست. برای مثال ساعت‌های کاری طولانی، کار در محیط خشن، پردازش دقیق و… نشان می‌دهد که بهتر است از ربات صنعتی به‌جای نیروی انسانی استفاده شود. یکی از اجزای کلیدی سیستم صنعتی، یاتاقان ربات صنعتی است که در بهبود کارکرد ربات صنعتی، نقش ویژه‌ای دارد.
یاتاقان رباتیک انواع مختلفی دارد که هر کدام با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد، به بهبود عملکرد سیستم رباتیک کمک می‌کند. شاید خیلی درباره این قطعه ربات صنعتی اطلاعات نداشته باشید اما نگران نباشید!
در مطالب امروز قرار است تمام نکات مربوط به یاتاقان رباتیک را بررسی کنیم که شما بیشتر با آن آشنا شوید. پس تا انتهای مطالب همراه ما باشید.
یاتاقان چیست؟
به مجموعه‌های مکانیکی که از اجزای غلتنده تشکیل شده‌اند، یاتاقان می‌گویند. یاتاقان ربات‌های صنعتی برای کاربردهای چرخشی یا خطی استفاده می‌شوند. بلبرینگ، رولبرینگ، یاتاقان‌های خطی و یاتاقان‌های نصب شده، انواع مختلف یاتاقان هستند.
بلبرینگ‌ها اجزای غلتنده کُروی دارند. همچنین برای حمل بار کمتر، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این درحالی است که اجزای غلتنده استوانه‌ای رولبرینگ، برای حمل بارهای سنگین‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. یاتاقان‌های خطی هم برای حرکت‌های خطی استفاده می‌شوند و ممکن است قابلیت چرخشی نیز داشته باشند. یاتاقان‌های نصب شده به مجموعه‌ای می‌گویند که در آن بلبرینگ از قبل نصب می‌شود.
انواع مختلف یاتاقان ربات صنعتی و کاربرد آن
در ادامه به‌طور دقیق‌تر انواع مختلف یاتاقان و موارد استفاده آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
1- بلبرینگ
به مجموعه مکانیکی که از اجزای غلتنده کُروی تشکیل شده، بلبرینگ می‌گویند. بلبرینگ‌ها وسیله‌ای برای به حداقل رساندن اصطکاک بین محورها و اعضای ماشین ثابت، ارائه می‌دهند. این وسیله به‌طور عمده در ماشین‌آلاتی استفاده می‌شود که محورهایی دارد که به پشتیبانی کمی برای چرخش اصطکاک نیاز دارد.
پیکربندی‌هایی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها حفاظ فلزی دارند. همچنین استاندارد بلبرینگ‌ها طوری است که قابل تعویض باشند. بلبرینگ‌ها را به‌عنوان غلتنده و یا ضد اصطکاک یاتاقان ربات صنعتی می‌شناسند. ویژگی‌های استفاده از بلبرینگ:
- برای برنامه‌هایی با سرعت و یا دقت بالا، اولین انتخاب است.
- طیف زیادی از فرم‌های استاندارد شده دارد.
- بارهای شعاعی و محوری را با تنظیمات خاص کنترل می‌کنند.
2- رولبرینگ
به مجموعه مکانیکی که از اجزای غلتنده استوانه‌ای یا مخروطی تشکیل شده، رولبرینگ می‌گویند. رولبرینگ‌ها وسیله‌ای برای حمایت از محورهای دوار و همچنین به حداقل رساندن اصطکاک بین محور و اعضای ماشین ثابت ارائه می‌دهند.
ماشین‌آلاتی از رولبرینگ استفاده می‌کنند که دارای محور چرخشی هستند و بارهای سنگین‌تری نسب به بلبرینگ حمل می‌کنند. برای جابه‌جایی بارهای رانش بالاتر و بارهای شعاعی، از رولبرینگ‌های مخروطی استفاده می‌شود.
انواع مختلف رولبرینگ‌ها، از استوانه‌ای تا کُروی هستند. یاتاقان ربات‌های صنعتی رولبرینگ نیز مانند بلبرینگ استانداردسازی می‌شوند اما در درجه کمتر. ویژگی‌های استفاده از رولبرینگ:
- ظرفیت حمل بار بالاتر از بلبرینگ
- قابلیت تحمل بار با محور بالا
3- یاتاقان‌های نصب شده
به مجموعه مکانیکی که از یاتاقان بلبرینگ به همراه پیچ و مهره، و یا اجزای نصب شده‌ای که شامل جعبه انتقال گاردان، واحدهای لبه‌دار و… هستند، یاتاقان نصب شده می‌گویند. این مجموعه مکانیکی، ابزاری برای حمایت از محورهای چرخان و به حداقل رساندن اصطکاک بین محورها و اعضای ثابت ماشین، ارائه می‌دهند.
معمولا یاتاقان‌های نصب شده برای ماشین‌آلاتی با محور چرخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. طراحی بلبرینگ‌های نصب شده طوری است که نصب آن‌ها روی پیچ راحت باشد و تعویض آن به آسانی انجام شود. یاتاقان‌های نصب شده در انواع دیگر انتهایی میله‌ای و دنبال کننده‌های بادامک نیز موجود هستند.
ویژگی‌های استفاده از یاتاقان‌های نصب شده:
- قسمت‌ها و واحدهای نشیمن‌گاه، مسائل مربوط به حفاظتی و نصب را کاهش می‌دهد.
- طراحی آن طوری است که تعویض کارتریج به آسانی انجام شود.
- محورها با پیچ‌های ثابت در جای خود نگه‌داشته می‌شوند.
- اجزای پشتیبانی شده قابلیت تنظیم دارند.
- برای برنامه‌هایی که قرار است با سرعت کم تا متوسط انجام شوند، استفاده می‌شود.
4- یاتاقان‌های خطی
به مجموعه‌ای مکانیکی که از اجزای غلتنده ساچمه‌ای و غلطکی تشکیل شده، یاتاقان صنعتی خطی می‌گویند. بلبرینگ‌های خطی یا همان یاتاقان خطی در ماشین‌آلاتی استفاده می‌شوند، که به حرکت و موقعیت خطی در امتداد محورها نیاز دارند.
یاتاقان خطی می‌تواند ویژگی چرخشی ثانویه نیز داشته باشد. ویژگی‌های استفاده از یاتاقان‌های خطی:
- دقت بیشتر و اصطکاک کمتر
- پیچیده‌تر و گران‌تر
کاربرد انواع یاتاقان
در هر صنعتی که از تجهیزات متحرک استفاده می‌شود، کاربردهای یاتاقان ربات صنعتی نیز گسترده شده است. برای مثال یاتاقان‌های ثابت و متحرک در صنایعی مانند هوافضا، کشاورزی، خودرو، پزشکی، معدن و… استفاده می‌شوند.
برای انتخاب و استفاده از یاتاقان صنعتی، باید نکاتی را در نظر داشته باشید. از جمله اصطکاک بلبرینگ، دما و روان‌کاری که همراه با طراحی و ساخت یاتاقان، این عوامل می‌توانند بر عملکرد کُلی اثر بگذارند.
بلبرینگ‌های شعاعی قابل استفاده برای محورهای بارگذاری شعاعی و بارهای محوری سبک هستند. بلبرینگ‌های تماس زاویه‌ای، به شکلی طراحی شدند که بارهای محوری زیادتری را در یک جهت حرکت می‌دهند.
همچنین بلبرینگ‌هایی که کف گِرد هستند به شکلی طراحی شدند که بارهای محوری را تنهایی حمل کنند. نسخه تک‌ردیفه، رایج‌ترین پیکربندی برای بلبرینگ‌های شعاعی است. همچنین بلبرینگ‌ها به نگهدارنده‌هایی مجهز هستند که ساچمه‌ها را به شکل مساوی، پیرامون مسیرهای غلتش بیرونی و درونی خود قرار می‌دهند.
در کُل یاتاقان‌های صنعتی با ظرفیت کامل، با نگه‌دارنده‌ها کنار می‌آیند. دلیل آن این است که ساچمه بیشتر بین مسیر غلتش پُر شود، که سبب افزایش ظرفیت حمل بار یاتاقان می‌شود. همچنین رولبرینگ‌ها از اشکال مختلفی برای اجزای غلتنده خود استفاده می‌کنند. از جمله غلتک‌های مستقیم، غلتک‌های سوزنی، غلتک‌های مخروطی و…
جمع‌بندی
همان‌طور که متوجه شدید، یاتاقان ربات صنعتی از اجزای کلیدی ماشین‌آلات صنعتی محسوب می‌شود. در یک تعریف کُلی به سیستم مکانیکی که حرکت دورانی را به حرکت خطی تبدیل می‌کند، یاتاقان می‌گویند. علاوه‌براین، انواع مختلف یاتاقان در حمل بار مؤثر هستند.
اینکه ظرفیت حمل چه مقدار بار را دارند و در کدام نوع ماشین‌آلات استفاده می‌شوند، به نوع و کاربرد یاتاقان بستگی دارد چون انواع مختلفی دارند.
سیستم صنعتی روزبه‌روز در حال پیشرفت است. این پیشرفت خبر خوبی برای فعالان حوزه صنعت است اما از طرفی سردرگمی‌هایی به وجود می‌آورد. اگر برای راه‌اندازی سیستم صنعتی خود راهنما و مشاور کاربلد نداشته باشید، ممکن است سرمایه زیادی را از دست بدهید.
پیشنهاد ما به شما، مشاوره و راهنمایی از شرکت تی اس گروپ است که متخصص در زمینه ماشین‌آلات صنعتی هستند. اگر قصد دارید صنعت خود را توسعه دهید و یا برای خرید محصولی خاص به مشاوره نیاز دارید، می‌توانید با کارشناسان مجموعه تماس بگیرید. پیشرفت و توسعه یاتاقان‌های صنعتی را چگونه می‌بینید؟ نظرات خود را برای ما کامنت کنید.
شماره تماس
بدون دیدگاه