جوشکاری تیگ و میگ: دو غول دنیای فلزات
جوشکاری، هنر اتصال فلزات به یکدیگر است. اگر می‌خواهید در این هنر، هوشمندانه و با کیفیت‌تر عمل کنید، پس حتما باید با دو غول این صنعت آشنایی پیدا کنید. دو روش جوشکاری تیگ و میگ، به عنوان پرچمداران این عرصه، همواره مورد توجه صنعتگران و هنرمندان فلز بوده است.
هر کدام از روش‌های جوشکاری تیگ و میگ مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب روش مناسب، به عوامل متعددی از جمله نوع فلز، ضخامت آن، ظرافت کار و مهارت جوشکار بستگی دارد. دراین مقاله ما قصد داریم تا در رابطه با این دو غول یعنی روش جوشکاری MIG و TIG به صورت کامل صحبت کنید؛ برای کسب آگاهی بیشتر حتما تا انتها این مقاله را دنبال کنید.
جوشکاری تیگ (TIG)
جوشکاری تیگ که با نام‌های جوشکاری قوس تنگستن با گاز خنثی، جوش آلومینیوم، هلی ولد و هلی آرک در دنیا صنعت جوشکاری شناخته می‌شود، از ظرافت و دقت بی‌نظیری برخوردار است. جوشکاری تیگ یا آرگون یک روش جوشکاری قوسی است که به واسطه حرارت و گرمایی که از قوس الکتریکی بین الکترود تنگستنی به وجود می‌آید، دو قطعه مورد نظر بهم متصل می‌شوند. به طور کلی در این روش از الکترود تنگستن غیرمصرفی و گاز خنثی برای ایجاد قوس الکتریکی و ذوب فلز استفاده می‌شود.
مزایای جوشکاری تیگ
جوشکاری تیگ یا آرگون مزایایی دارد که باعث می‌شود این روش در نیا پرچمدار باقی به‌ماند. این مزایا شامل موارد زیر است:
· کیفیت جوش بالا
جوشکاری تیگ، جوش‌های باکیفیتی ایجاد می‌کند که عاری از نقص و ذرات پراکنده هستند.
· ظرافت و دقت
این روش برای جوشکاری فلزات نازک و ظریف ایده‌آل و مناسب است.
· تنوع در کاربرد
جوشکاری تیگ (TIG) برای طیف گسترده‌ای از فلزات از جمله فولاد، آلومینیوم، مس و چدن قابل استفاده است.
· ایمنی بالا
به دلیل عدم وجود دود و گاز مضر، جوشکاری تیگ از ایمنی بالایی برخوردار است.
معایب جوشکاری تیگ
در این نوع جوشکاری چند نوع عیب نیز وجود دارد که در ادامه آن‌ها را نام می‌بریم.
· سرعت پایین
در مقایسه دو روش جوشکاری تیگ و میگ، سرعت جوشکاری تیگ نسبت به MIG پایین‌تر است.
· نیاز به مهارت
برای انجام این جوشکاری شما نیاز دارید تا تسلط کامل بر روی این روش داشته باشید که لازم این تسلط آموزش و تمرین کافی است.
· هزینه بالا
تجهیزات جوشکاری تیگ به طور کلی گران‌تر از سایر روش‌ها هستند.
نحوه کار جوشکاری تیگ
در فرآیند جوشکاری آرگون یا همان تیگ، یک قطب جریان الکتریکی به فلز پایه (قطعۀ کار) و قطب دیگر جریان الکتریکی به الکترود مصرف نشدنی متصل می‌شود که همان تنگستن است. تنگستن یک فلز بسیار سخت با دمای ذوب «۳۸۰۰» درجۀ سلسیوس است به همین دلیل خیلی دیر ذوب می‌شود.
پس از ایجاد قوس الکتریکی بین الکترود تنگستن و قطعۀ کار، فضای قوس و الکترود سرخ می‌شود و حوضچه‌ی مذابی از فلز پایه تشکیل می‌گردد. این حوضچه توسط گاز خنثی در برابر عوامل اتمسفریک، مخصوصا اکسیژن محافظت می‌شود.
به دلیل این که گاز خنثی از اطراف الکترود تنگستنی و از داخل تورچ عبور می‌کند، اثر خنک کنندگی روی تنگستن و تورچ دارد. باید اشاره کرد که تورچ یا مشعل همان تفنگ جوشکاری است که شامل الکترود تنگستنی و مجرای اعمال گاز محافظ است.
تجهیزات لازم در جوشکاری تیگ
برای انجام دادن جوشکاری تیگ نیاز به تجهیزاتی داریم که نبود هر کدام از آن‌ها باعث می‌شود این کار صورت نگیرد. در ادامه این تجهیزات را بررسی می‌کنیم.
· منبع انرژی
یکی از اصلی‌ترین ابزارها در این نوع جوشکاری دستگاهی است که انرژی لازم را برای به وجود آمدن جریان و قوس الکتریکی فراهم می‌کند. این منبع تغذیه که به باتری جوشکاری هم شناخته می‌شود بسیار اساسی بوده و نبود آن تمام سیستم را از کار می‌اندازد.
· مشعل جوشکاری(تورچ)
وظیفه مشعل یا همان تورچ در این جوشکاری، نگه‌داشتن الکترود تنگستن و رساندن گاز محافظ به سطح جوشکاری است. این مشعل‌ها انواع مختلفی دارند تا بنا به نوع قطعه‌ای که قرار است روی آن کار انجام شود، مشعل مناسب با آن انتخاب شود.
· الکترود
الکترود در جوشکاری تیگ از نوع مصرف نشدنی است و به طور معمول قطری برابر با 0.25 تا 6.35 میلیمتر و طولی برابر با 76 الی 610 میلیمتر را دارا می‌باشند.
· سیلندر و شلنگ گاز محافظ
سیلندر و شلنگ گاز محافظ، انتقال و تنظیم گازهای محافظ جوشکاری TIG از مخازن به سطح حوضچه جوش قطعه را انجام می‌دهند.
· سیم جوش
سیم جوش یکی از مهمترین قطعات برای جوشکاری آرگون است که باید طبق قوانین «AWS» انتخاب شود.
عوامل موثر درکیفیت جوشکاری تیگ
کیفیت جوشکاری تیگ بستگی به عوامل مختلفی دارد زیرا جوشکاری تیگ نوعی حساس از جوشکاری می‌باشد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:
- سرعت جوشکاری
- شدت جریان الکتریکی
- نوع گاز محافظ مورد استفاده
- طول یا ولتاژ قوس (فاصله میان سطح قطعه کار و نوک الکترود)
از بین عوامل ذکر شده، تاثیر شدت جریان الکتریکی بر جوشکاری تیگ (TIG) یک عامل مهم به حساب می‌آید.
موارد استفاده از دستگاه جوشکاری تیگ
مزایای مختلف جوشکاری آرگون باعث شده تا از این روش در صنایع مختلف استفاده شود. برخی از صنایع‌ای که جوشکاری تیگ در آن‌ها کاربرد دارد، عبارتند از:
- صنعت پتروشیمی
- صنعت هوا و فضا
- صنعت کشتی‌سازی
- صنعت دوچرخه‌سازی
- صنعت خودروسازی
- صنعت نظامی
نکات ایمنی جوشکاری تیگ
در جوشکاری TIG باید به نکات ایمنی توجه ویژه‌ای نشان داد و از عینک، لباس، کلاه و دستکش مخصوص جوشکاری استفاده کرد زیرا یکی از عوارض در صنعت جوشکاری آسیب‌دیدگی چشم اپراتور است.
جوشکاری میگ (MIG)
جوشکاری میگ که با نام جوشکاری قوس فلزی با گاز خنثی نیز شناخته می‌شود، به دلیل سرعت و سهولت در جوشکاری، به خصوص برای مصارف صنعتی بسیار محبوب است. در این روش از سیم جوش فلزی به عنوان الکترود و گاز خنثی برای محافظت از حوضچه جوش استفاده می‌شود.
جوشکاری دو دسته اصلی ذوبی و غیر ذوبی دارد. جوشکاری میگ MIG welding در دسته جوشکاری ذوبی قرار می‌گیرد. در این جوشکاری، عملیات ذوب توسط قوس الکتریکی انجام می شود.
مزایای جوشکاری میگ
جوشکاری میگ نیز مانند جوشکاری تیگ دارای مزیت‌هایی است که باعث پرچمدار شدن آن شده. در زیر برخی از مزایای این روش جوشکاری را گفته‌ایم.
- سرعت جوشکاری میگ به طور قابل توجهی از تیگ بیشتر است.
- در این روش سهولت در یادگیری نسبت به تیگ وجود دارد و آسان‌تر آموزش داده می‌شود.
- جوشکاری میگ به دلیل استفاده از سیم جوش، نرخ رسوب بالایی دارد.
- تجهیزات و مواد مصرفی جوشکاری میگ به طور کلی ارزان‌تر و مقرون به صرفه‌تر از تیگ هستند.
- تغذیه سیم در جوشکاری میگ بطور مداوم است و نیاز به وقف در جوشکاری جهت تعویض الکترود و ابزار ندارد.
- در فرآیند میگ نیازی به برطرف کردن سرباره از سطح جوش نمی‌باشد زیرا سرباره‌ای وجود ندارد.
- در روش میگ هیدروژن کمتری جذب فلز جوش می‌شود که برای فولادهای حساس به ترک هیدروژنی، یک موضوع مهم به حساب می‌آيد.
- در این جوشکاری امکان جوشکاری ورق‌های کمتر از ۲ میلیمتر وجود دارد.
معایب جوشکاری میگ
جوشکاری میگ مانند هر جوشکاری دیگر معایبی دارد که باید قبل از خرید از آن مطلع باشید. این معایب شامل موارد زیر است:
- کیفیت جوش در جوشکاری میگ به طور کلی به اندازه تیگ بالا نیست
- این روش محدودیت در کاربرد دارد و برای جوشکاری فلزات نازک و ظریف مناسب نیست
- جوشکاری میگ دود و گاز مضر تولید می‌کند که نیاز به تهویه مناسب دارد
- تجهیزات جوشکاری در این فرآیند پیچیده تر است و قیمت بالاتری دارد
نحوه کار جوشکاری میگ
در جوشکاری MIG یک قوس بین انتهای الکترود سیمی و قطعه کار زده می‌شود که باعث ذوب هر فلز شده و باعث ایجاد یک حوضچه جوش می‌شود. در این جا سیم هم نقش منبع گرما و هم نقش فلز پرکننده را برای این فرایند ایفا می‌کند.
سیم جوش از طریق لوله تماس (Contact Tube) به حوضچه تغذیه می‌شود. این لوله عمدتا از جنس مس ساخته می‌شود. حوضچه جوش نیز با تزریق مداوم گاز محافظ از تفنگ جوشکاری، از اتمسفر اطراف محافظت می‌شود.
به طور کلی انتخاب گاز محافظ، به مواد در حال جوشکاری و کاربرد بستگی دارد. هلیوم و آرگون معمول ترین گازهایی هستند که در جوشکاری میگ استفاده می‌شوند. البته در برخی مواقع با درصد کمی از گازهای غیرخنثی مانند کربن دی اکسید نیز مخلوط می‌شوند.
جوشکاری میگ اغلب به عنوان یک فرایند نیمه خودکار شناخته می‌شود زیرا سرعت تغذیه سیم و طول قوس توسط منبع تغذیه کنترل می‌شود. اما سرعت حرکت و موقعیت سیم تحت کنترل دستی است. البته این فرایند می‌تواند به طور کامل مکانیزه شود.
تجهیزات لازم در جوشکاری میگ
برای انجام دادن جوشکاری میگ نیاز به تجهیزاتی داریم که نبود هر کدام از آن‌ها باعث می‌شود این کار صورت نگیرد. در ادامه این تجهیزات را بررسی می‌کنیم.
· منبع نیرو
منبع نیرو ولتاژ مناسب را برای تشکیل قوس و آمپر لازم را برای ذوب فراهم کند.
· سیستم تغذیه سیم
سیستم تغذیه سیم، سیم جوش را با یک سرعت ثابت به حوضچه جوش تغذیه می‌نماید.
· سیستم گاز محافظ
سیستم گاز محافظ، از حوضچه جوش در برابر عناصر مضر هوا محافظت می‌کند.
· مشعل (تورچ)
جریان الکتریکی توسط مشعل، گاز محافظ و سیم جوش را به حوضچه جوش می‌رساند.
موارد استفاده از دستگاه جوشکاری میگ
مزایای مختلف جوشکاری MIG باعث شده تا از این روش در صنایع مختلف استفاده شود. برخی از صنایع‌ای که جوشکاری میگ در آن‌ها کاربرد دارد، عبارتند از:
- صنایع ساخت اسکلت فلزی
- صنایع ساخت مخازن تحت فشار
- صنایع استیل
- صنایع آلومینیوم
- صنایع ورق کاری
- صنایع ماشین سازی
تفاوت جوشکاری تیگ و میگ
اگر بخواهیم تفاوت جوشکاری تیگ و میگ را توضیح دهیم باید موارد همچون موارد زیر را بیان کنیم. موارد مقایسه جوشکاری MIG و TIGعبارتند از:
- سرعت جوشکاری در روش تیگ کمتر از میگ است.
- میزان مهارت که رو میگ نیاز دارد از روش تیگ کمتر است.
- نوع الکترود در روش تیگ غیرمصرفی و در روش میگ مصرفی است.
- کیفیت جوش در میگ متوسط است ولی در روش تیگ بالا است.
- گاز محافظی که در روش تیگ استفاده می‌شود آرگون یا هلیوم است و گاز محافظی که در روش میگ استفاده می‌شود آرگون یا CO2 است.
- جوشکاری تیگ می‌تواند به صورت فیلر یا بدون فیلر انجام شود؛ اما در میگ حتما باید از فیلر استفاده شود.
- روش تیگ در فلزات نازک و خاص کاربرد دارد ولی روش تیگ در فلزات با ضخامت متوسط و بالا.
انتخاب بین دستگاه جوشکاری تیگ و میگ
انتخاب بین جوشکاری میگ و تیگ به عوامل متعددی از جمله نوع فلز، ضخامت، ظرافت کار، مهارت جوشکار و بودجه پروژه بستگی دارد.
- برای جوشکاری‌های ظریف و باکیفیت، تیگ انتخاب ایده‌آلی است.
- اگر سرعت و سهولت در کار برای شما اهمیت دارد، میگ را انتخاب کنید.
- در صورت نیاز به جوشکاری فلزات نازک، تیگ تنها گزینه است.
- برای جوشکاری‌های صنعتی و انبوه، میگ مقرون به صرفه‌تر خواهد بود.
کلام آخر
جوشکاری تیگ و میگ، هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب، به عوامل متعددی از جمله نوع فلز، ضخامت آن، ظرافت کار و مهارت جوشکار بستگی دارد. ما در این مقاله به صورت کامل دستگاه‌های جوشکاری میگ و تیگ را به شما توضیح دادیم و حتی نحوه انتخاب کردن کدام یکی از دستگاه‌های جوشکاری MIG و TIG را توضیح دادیم. شما می‌تواند برای دریافت توضیحات بیشتر و مشاوره در رابطه با خرید دستگاه‌های جوشکاری تیگ و میگ با شماره زیر تماس بگیرید.
شماره تماس
بدون دیدگاه